Aktywność fizyczna przy Hashimoto – jak i kiedy ćwiczyć przy zaburzonej czynności tarczycy?
Choroba Hashimoto to limfatyczne zapalenie tarczycy o przewlekłym charakterze. Objawia się m.in. bólem i osłabieniem mięśni oraz sztywnością stawów. Towarzyszy jej także zmęczenie i pogorszenie nastroju. Nieleczona choroba zaburza funkcjonowanie gruczołu i trwale go uszkadza. Dzięki szybkiemu rozpoznaniu dolegliwości i podjętemu leczeniu chory może normalnie funkcjonować. Wiele wątpliwości może jednak budzić kwestia uprawiania sportu. Wyjaśniamy, czy aktywność fizyczna jest wskazana u osób z Hashimoto.
Czy można ćwiczyć, chorując na Hashimoto?
Choroba Hashimoto zaburza funkcjonowanie tarczycy. Jest to nieprawidłowość autoimmunologiczna, która doprowadza do powstawania na organie nacieków limfocytowych i stopniowego zanikania tkanki. Dzieje się tak, ponieważ komórki układu immunologicznego oraz przeciwciała nie rozpoznają komórek tarczycy jako własnych, lecz wrogie, a więc takie, które należy zniszczyć.
Nieleczona choroba Hashimoto objawia się na szereg różnych sposobów. Charakterystyczne są: osłabienie siły mięśni i ich ból, obrzęki rąk i stóp, dyskomfort i sztywność w obrębie stawów, zmęczenie powiązane z niskim ciśnieniem, a także wyraźne pogorszenie nastroju bez wyraźnej przyczyny. Niewiele osób ma ochotę w takim stanie ćwiczyć. Tymczasem limfatyczne zapalenie tarczycy nie wyklucza aktywności fizycznej. Ważne jest jednak, aby dopasować rodzaj ćwiczeń do ogólnej kondycji organizmu. W przypadku bólów mięśniowych i stawowych trening nie powinien być zbyt forsowny. Warto wówczas rozważyć trening EMS – polegający na elektrostymulacji mięśni, który nie obciąża stawów, ćwiczenia z trenerem personalnym, aqua aerobik albo pływanie. W przypadku niedociśnienia i utrzymującego się zmęczenia odpowiedni może być pilates, spacery, nordic walking czy rekreacyjna jazda na rowerze.
Zmęczenie przy Hashimoto to najczęściej efekt niskiego ciśnienia krwi. Regularna umiarkowana aktywność fizyczna korzystnie wpływa na układ sercowo-naczyniowy. Pozwala zapobiegać, ale i leczyć zaburzenia ciśnienia dzięki zdolności do jego regulowania.
Korzyści z treningów przy Hashimoto
Zgodnie z zaleceniami WHO (Światowej Organizacji Zdrowia), aby utrzymać dobrą kondycję zdrowotną, należy poświęcać tygodniowo co najmniej 150–300 minut na umiarkowaną aktywność fizyczną lub co najmniej 75–150 minut na intensywną aktywność fizyczną. W zaleceniu tym nie ma mowy o wykluczeniu osób zmagających się zaburzeniami pracy tarczycy, jednakże osoby z tą przypadłością powinny skupić się na umiarkowanej aktywności fizycznej, aby dodatkowo nie potęgować wytwarzania kortyzolu, czyli hormonu stresu. Tak więc chorujący na Hashimoto powinni regularnie ćwiczyć pod okiem doświadczonego trenera personalnego, chcąc cieszyć się wigorem przez długie lata.
Dzięki regularnemu uprawianiu sportu chorujący na Hashimoto mogą szybciej spalać tkankę tłuszczową, zwłaszcza że jednym z niekorzystnych następstw limfatycznego zapalenia tarczycy jest przyrost masy ciała.
W przebiegu Hashimoto często specjaliści diagnozują podwyższony poziom cholesterol LDL (tzw. złego) i trójglicerydów. Wystarczy wykonanie w laboratorium lipidogramu z próbki krwi, aby rozpoznać tę nieprawidłowość. Dzięki dobranej aktywności ruchowej (w połączeniu z prawidłowo zbilansowaną dietą) możliwe jest ustabilizowanie profilu lipidowego. W analizie badań pomogą wykwalifikowani trenerzy personalni i fizjoterapeuci w Holistic Sport Clinic!
Sport pozwala pozbyć się spadków nastroju, a nawet stanów depresyjnych towarzyszących zaburzeniom funkcjonowania tarczycy, dzięki uwalnianiu się endorfin zwanych hormonami szczęścia. Wysiłek musi być jednak dostosowany do możliwości i aktualnej kondycji organizmu. Nadmierny, forsowny wysiłek może doprowadzić do stresu oksydacyjnego, którego jedną z konsekwencji jest depresja. Aby tego uniknąć niezwykle, ważne jest umiejętne ułożenie planu treningowego.
Jakie ćwiczenia wybrać przy Hashimoto?
Samodzielne zaplanowanie ćwiczeń przy chorobie Hashimoto może nie być łatwe. Wiele dolegliwości utrudnia wykonywanie zbyt forsownych ćwiczeń, które nadmiernie obciążają mięśnie oraz układ kostno-stawowy. W takim wypadku warto sięgnąć po pomoc trenera personalnego lub fizjoterapeuty, którzy opracują plan treningowy dopasowany do kondycji organizmu i twoich preferencji. Dzięki temu będziesz ćwiczyć w komfortowych warunkach pod okiem specjalisty, który sprawdzi poprawność każdego wykonywanego ruchu. Pozwoli to także zredukować ryzyko kontuzji i zwiększyć efektywność ćwiczeń.
Nic tak nie zachęca do ćwiczeń, jak aktywność ruchowa, która sprawia satysfakcję i do której nie trzeba się zmuszać. Przy rozpoczęciu współpracy z osobą zmagającą się z tą chorobą autoimmunologiczną niezmiernie ważne jest przeprowadzenie wywiadu. Klient podczas pierwszego spotkania wypełnia ankietę o stanie zdrowia, w profesjonalnych studiach treningu personalnego, wykonywane są pomiary na wadze INBODY, która precyzyjnie bada masę i skład ciała. Warto, aby klient na spotkanie z trenerem personalnym zabrał ze sobą aktualne badania krwii. Pogłębiona diagnostyka pozwala na zindywidualizowanie podejścia do klienta.
Ze względu na objawy towarzyszące Hashimoto (zmęczenie, bóle mięśniowo-stawowe, opuchlizna dłoni i stóp) nie decyduj się na forsowne ćwiczenia siłowe. Lepszym wyborem będą ćwiczenia aerobowe o umiarkowanej intensywność. Pływanie na basenie, aerobik w wodzie lub w sali fitness, jazda na rowerze czy nordic walking – wszystkie te ćwiczenie będą wspierać twoje zdrowie i budować dobrą kondycję. Warto również rozważyć relaksujący pilates lub jogę.
Nie zapominaj przy tym o zaplanowaniu czasu na regenerację. Nie ćwicz codziennie i zadbaj o to, aby spać przez 7–9 godzin na dobę. Przerwa od ćwiczeń pozwoli organizmowi odbudować uszkodzone struktury i zgromadzić w tkankach zużyte zapasy glikogenu. Dzięki temu twoja kondycja będzie stale rosnąć, zamiast spadać.
Bibliografia
- J. Luty, E. Bryl. Choroba Hashimoto — aspekt genetyczny i środowiskowy, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2017, vol 11, nr 1, s. 1–6.
- A. S. Lis, Farmakoterapia chorób tarczycy ze szczególnym uwzględnieniem choroby Hashimoto i choroby Gravesa-Basedowa. Praca specjalizacyjna: Farmacja apteczna, Gostyń 2021 r.
- WHO Guidelines on Physical Activity and Sedentary Behaviour, https://apps.who.int/iris/rest/bitstreams/1315866/retrieve, dostęp: 16.06.2022 r.